Gudsekop

Details over het schip Gudsekop, BHS nummer 10106

Algemene gegevens

BHS-nummer Scheepsnaam Type schip Gebouwd van Bouwjaar Werf Plaats van de werf 10106 Gudsekop skûtsje ijzer in 1908 A. van der Zee Joure

Gebied en vracht

Oorspronkelijk vaargebied Oorspronkelijk soort vracht Huidige ligplaats Friesland aardappelen Friesland

Korte geschiedenis van dit schip

Dit schip is gebouwd te Joure op de werf van Auke van der Zee in opdracht van C. Walma, aardappelschipper in de omgeving van Dokkum. In 1919 wordt het verkocht aan aardappelgroothandelaar Doevedans uit Sneek, die er onder de naam Friesland mee naar de aardappelveiling in Berlikum vaart. Als het zeilschip de concurrentie met het wegvervoer niet meer aan kan, wordt de Friesland voor een zacht prijsje doorverkocht aan de zeeverkennersgroep Greate Pier uit Sneek. Zij dopen het schip Gudsekop. Tijdens de Tweede Wereldoorlog ligt het schip stil, maar na de oorlog nemen de zeeverkenners het inmiddels verwaarloosde schip weer in gebruik. In 1959 krijgt de vaste schipper van de Gudsekop een hartaanval aan het roer en overlijdt. Het schip wordt te koop aangeboden aan de regelmatige huurder SKR/VCJC die door een bod van 3250 guldens eigenaar wordt van de Gudsekop. De Gudsekop functioneert in die jaren als moederschip voor de open zeilboten bij jongerenkampen. De belangstelling hiervoor is geleidelijk afgenomen en het accent verschuift naar opleidingen. In 1998 is het schip in een zelfstandige stichting ‘De Gudsekop’ opgenomen met als doelstellingen behoud van authenticiteit van schip en manier van varen en het aanbieden van goedkope jongerenvakanties en platbodemtrainingen. Nu wordt door een vrijwillige bemanning en betalende gasten over de Friese wateren gevaren op zeil, met hulp van bomen en jaaglijn. Een motor blijft afwezig en dat vereist van de schippers en maten een hoog vaardigheidsniveau, wat bij de trainingen wordt overgedragen.

Illustraties:

Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster).

De GUDSEKOP uit 1908 bij de reunie 2012 van de LVBHB in Hasselt Gemaakt op/in: 27 juli 2012, 11:31:52 Foto: Simon J. de Waard. Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster).

De Gudsekop aan de wind Gemaakt op/in: september 2010 Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster).

Gudekop in de regen, zonder motor, bomend onder de brug door Gemaakt op/in: 23 juli 2011 Foto: Jan Sepp. Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster).

Websites:

Dit schip komt voor op de website: (tip: Klik op onderstaande link. De website opent dan in een nieuw venster.) http://www.gudsekop.nl

Beschrijving Trefwoorden Bijzonderheden - - -

Maten

Lengte Breedte Diepgang Holte Tonnage Hoogte mast 13 m 15 cm 3 m 20 cm – 1 m 07 cm 18,000 ton 12 m 20 cm

Motoren:

Merk Type Serienr. Bouwjaar Nieuw of gereviseerd? Jaar geplaatst Jaar afgedankt is niet aanwezig. – – – Overig – –

Verhalen over dit schip:

De Gudsekop is in 1908 gebouwd op de werf van Auke van der Zee te Joure. Opdrachtgever voor de bouw is C. Walma, aardappelschipper met als vaargebied de streek rondom Dokkum. In 1919 wordt de Gudsekop verkocht aan aardappelgroothandelaar Doevedans uit Sneek. Om zijn pakhuis te bevoorraden wordt op en neer gevaren naar de aardappelveiling in Berlikum. In deze periode draagt het schip de naam Friesland. Het vervoer over de weg begint langzaam maar zeker te winnen van het scheepsvervoer over de binnenwateren en de Friesland wordt voor een zacht prijsje doorverkocht aan de zeeverkenners Greate Pier uit Sneek. Zij geven het schip de huidige naam Gudsekop. Tijdens de tweede wereldoorlog ligt het schip stil. Na de oorlog wordt het verwaarloosde schip door de zeeverkenners in gebruik genomen. Omdat het onderhoud van het schip een kostbare zaak is, wordt de Gudsekop vanaf 1952 ook aan andere organisaties verhuurd. Een vaste klant wordt de Vrijzinnige Christelijke Jeugd Centrale (de latere Stichting Kamp- en Reiswerk, (SKR/VCJC). De doelstelling van deze organisatie is het bieden van low-budget vakanties. In 1959 krijgt de vaste schipper van de Gudsekop een hartaanval aan het roer en overlijdt. Het was voor de zeeverkenners moeilijk om het schip in de vaart te houden en na verlies van de deskundige schipper wordt het schip dan ook te koop aangeboden. De SKR/VCJC mag als eerste een bod doen en voor fl 3250,- wordt zij eigenaar van de Gudsekop. In de jarendie volgen worden de zomers van de Gudsekop gevuld met het varen van jongeren-kampen, waarbij het schip meestal gevolgd wordt door een aantal open zeilboten. De afgelopen tien jaar is de belangstelling voor zeilkampen onder jongeren sterk afgenomen en zijn de aktiviteiten verlegd naar het varen van weken en weekeinden voor iedereen. Omdat het varen met een skûtsje zonder motor de nodige deskundigheid vereist, is er een eigen schippersopleiding gestart. Deze trainingen zijn inmiddels uitgegroeid tot één van de belangrijkste aktiviteiten op het schip en de kwaliteit ervan wordt dan ook buiten de "Gudsekop kring" alom geprezen. Sinds de bouw van het schip zijn er enkele veranderingen aangebracht. De padvinders hebben verstaging aan laten brengen, omdat ze de mast niet vertrouwden. De SKR/VCJC heeft de roef vernieuwd en iets vergroot. In de jaren '70 is in verband met veiligheidsvoorschriften een stalen gasbun ingebouwd. Wat betreft sanitair is er niets veranderd. Een emmer funktioneert uitstekend als toilet en de watervoorraad aan boord bevindt zich in (kunstof) melkbussen. Daarnaast heeft het schip nog vele 'originele' details; het belangrijkste is het ontbreken van een motor. Het schip wordt nog altijd door de elementen en spierkracht voortbewogen. De wedstrijdcommissie van het skûtsjesilen heeft vanaf 1998 het verplicht varen met katoenen zeilen afgeschaft. De Gudsekop vaart op dit moment nog steeds met een katoenen tuig en manilla vallen. Hopelijk kan in de toekomst deze authenticiteit gecontinueerd worden. Voor het onderhoud en de exploitatie van de Gudsekop is door het SKR/VCJC-bestuur de Gudsekop Syl Kommissie (GSK) in het leven geroepen. Deze groep enthousiaste vrijwilligers heeft ervoor gezorgd, dat de Gudsekop na zoveel jaren nog goed en zelfstandig functioneert. Anno 1997 is het bestuur van mening, dat de oorspronkelijke doelstellingen van de stichting niet meer passen in de huidige maatschappij. Het voornemen is om de stichting begin 1998 op te heffen en de Gudsekop onder te brengen in een nieuw op te richten stichting: de Stichting de Gudsekop. De huidige GSK-leden zullen het bestuur vormen van deze nieuwe stichting. Het doel van die stichting wordt: de Gudsekop in de meest originele staat behouden en laten varen. Kortom, de Gudsekop is een uniek scheepje waar niet alleen de opvarenden van genieten. Het is ook een lust voor het oog om de Gudsekop door het Friese land te zien zeilen of zich een weg te zien banen door de talrijke steden en dorpen, waarbij even snel de mast wordt gestreken voor een vaste brug. De Gudsekop doet niet voor niets fotografen, professioneel en amateur, regelmatig uit de auto springen om een mooi plaatje te maken. Dat plaatje moet hoe dan ook bewaard blijven!

Bijzonderheden

Geen motor, voorstuwing door zeil en bomen