De Vitalis is gebouwd in Krimpen aan de IJssel, in 1884. De werf is tot nu toe
onbekend gebleven. Ik heb er navraag naar gedaan, maar helaas zonder resultaat.
Het schip heeft nà 36 jaar vracht gezeild, en is vlak na de bouw ca. 2.5 meter
verlengd. Het is één van de eerste ijzeren schepen die van de houtbouw is
nagebouwd. We komen veel dingen tegen. Zo zit er onder water, bij voor- en
achtersteven een houten lat (slijtlatten!). Het voor- en achterschip hebben
veel gangen. De knieen onder de dekken zijn gesmeed. De mast had het gewicht
aan de achterkant. Ook heeft de Vitalis nooit een motor of lamme arm gehad. In
de crisistijd is het schip opgelegd geweest. De familie Zwolsman heeft het
schip gekocht in ongeveer 1925, en heeft de naam van het schip veranderd. Nu
Vitalis, voorheen Risico. De heer Zwolsman was kunstenaar en heeft van de
Vitalis een woon-tentoonstellingsschip gemaakt. Zo staat het nog steeds te
boek.
Het schip is de 2e wereldoorlog ook niet ongeschonden doorgekomen. De Vitalis
was een paviljoentjalk. In het achteronder stond een patrijspoort open waar een
handgranaat door naar binnen is gegooid, het paviljoen brandde uit. De fam.
Zwolsman heeft van het paviljoen toen een zitkuip gemaakt. Ook ergens in deze
periode is het schip zoekgeraakt bij het kadaster. Ze waren stomverbaasd dat
het in 1983 weer te boek werd gesteld.
De familie Zwolsman heeft met het schip rondgetrokken, tot de oorlog. Toen
heeft hij een baan gevonden als tekenleraar in Deventer. Daar heeft het schip
tot ergens in de 79-er jaren gelegen. Julia Verschaik kocht de Vitalis en ging
er mee naar Zwolle. Julia was kinderboeken schrijfster en journalist. Zij heeft
het schip niet zo lang gehad. In Zwolle is er een roef opgezet plus een
achterdek.
In 1982 hebben wij het schip gekocht. We hebben het langszij de Zeelandia
getrokken, en zijn er over het IJsselmeer mee naar Leeuwarden gegaan. In
Leeuwarden kwamen wij er achater dat er links en rechts afvoergaten in de huid
zaten, net boven de waterlijn. Er waren nog meer verrassingen. Zo was er een
kamertje tussen het vooronder en de mastkoker. Bij het openen van de deur
stuitte ik op een berg takken, opgestapeld tot het dek. Dit bleek wiet te zijn,
het was nogal veel 2 bij 3 bij 1,5 meter. Teveel om bij de vuilnis op straat te
zetten, te verrot om het zelf op te roken. We hebben het in mootjes gezaagd en
in de houtkachel opgestookt. De buren vroegen wel wat voor houtsoort wij
stookten; nou ja turf uit de Peel natuurlijk. De Vitalis was een casco toen wij
het kochten, halfweg tussen de verbouwing van een woonschip naar een zeilschip.
Ondertussen hebben wij na 15 jaar bijna een nieuw schip opgebouwd. Nieuwe
houten berghouten voor en achter, met de dissel gehakt. Nieuwe dekken,
potdeksel, 1/2 nieuw vlak, mastkoker, nieuwe luikenkap, enz.
Nu, na 14 jaar, is het schip nog steeds een woon-tentoonstellingsschip en woont
er een beeldend kunstenaar (ikzelf H. de Boer) op.
De Vitalis heeft vanaf de tijd van de de familie Zwolsman een mascotte gehad.
Het was een opgezette kip, met een kop die wiebelt. Julia heeft hem voor een
symbolisch bedrag van fl 1,= overgenomen. Toen wij het schip kochten hebben wij
die kip ook weer voor dit bedrag gekocht. Maar voordat wij hem in ontvangst
konden nemen is hij gestolen. Maar de kip is nu weer terug. Wel in een andere
vorm: uit hout gesneden in de roerklik. De restauratie is nu bijna klaar. De
roef is betimmerd, het ruim nog niet, en er staat nog steeds geen motor in. |
|
