| Algemene gegevens |
| BHS-nummer |
Scheepsnaam |
Type schip |
Gebouwd van |
Bouwjaar |
Werf |
Plaats van de werf |
| 11380 |
Schavuit |
Groninger tjalk |
ijzer |
in 1887 |
G&H Bodewes |
Hoogezand (Martenshoek) |
|
| Gebied en vracht |
| Oorspronkelijk vaargebied |
Oorspronkelijk soort vracht |
Huidige ligplaats |
| Eerst het wad, later turfvaart van Hoogeveen naar Alphen a/d Rijn, maar ook 'wilde' vaart. |
Voornamelijk turf |
Rotterdam en omgeving, Waterweg en Z-H eilanden |
|
| Korte geschiedenis van dit schip |
Deze tjalk is gebouwd op de werf van Bodewes voor schipper Roelof Snijder. Het is één van de eerste ijzeren schepen van deze werf en de oudste varende zeetjalk van Nederland.
De eerste schipper gebruikt het schip waarschijnlijk voor de vaart op het Wad. In 1903 wordt het schip eigendom van Siger Seinen. De familie Seinen zal het schip onder de naam "Koophandel" tot 1965 in bezit hebben. De vracht bestaat voornamelijk uit turf, wat wordt vervoerd van Hoogeveen naar Alphen aan de Rijn. In 1909 wordt het schip met 3 meter verlengd tot 24,60 m.
In 1938 wordt er een motor in het schip geplaatst. Het tuig blijft echter op het schip staan en zeilen blijft mogelijk tot na de Tweede Wereldoorlog. Dan wordt ook de mast verwijderd, de den verlengd en komt er een stuurhut op het schip.
Nadat het schip in 1965 uit de vaart is genomen, vervalt het tot een erbarmelijke staat. Het lege casco wordt in Groningen gebruikt als opslagplaats voor oude rommel.
Eind jaren '70 wordt het schip weer onder zeil gebracht onder de naam "Vrouwe Jesje". Latere eigenaars noemen het schip "Cui Bono", "Schavuit van Waterland"; en "Schavuit".
Het schip is voor zover bekend de oudste nog zeilende zeetjalk van Nederland.
(meer informatie en photos op de Web site www.schavuit.net) |
|
| Illustraties: |
|
Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster). |
|
|
Schavuit 2006
Gemaakt op/in: Pinksteren 2006
Copyright © voorbehouden aan de eigenaar van deze afbeelding.
Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster). |
|
|
Hooi voor de Amsterdamse stallen
Gemaakt op/in: 1910/1911
Foto: onbekend.
Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster). |
|
|
De Koophandel (jaren 20)
Gemaakt op/in: Jaren 20
Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster). |
|
|
4 foto's van de Koophandel
Gemaakt op/in: Na de oorlog
Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster). |
|
|
Turf laden in Hoogeveen
Gemaakt op/in: Vermoedelijk periode voor 1930
Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster). |
|
|
De koophandel met stuurhut als motortjalk
Gemaakt op/in: Jaren 60
Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster). |
|
| Websites: |
Dit schip komt voor op de website:
(tip: Klik op onderstaande link. De website opent dan in een nieuw venster.)
http://www.schavuit.net
|
| Beschrijving |
Trefwoorden |
Bijzonderheden |
| - |
Historie, restauratie, vernieuwing, enz. |
- |
|
| Maten |
| Lengte |
Breedte |
Diepgang |
Holte |
Tonnage |
Hoogte mast |
| 24 m 60 cm |
4 m 78 cm |
0 m 80 cm |
2 m 18 cm |
128,243 ton |
18 m 00 cm |
|
| Brandmerken: |
| Gegevens van het kadasternummer (brandmerk) “53 B Arnh 1928” |
| Brandmerk |
Naam eigenaar (vlgns kadaster) |
Naam schip (vlgns kadaster) |
Bijzonderheden |
| 53 B Arnh 1928 |
Geanonimiseerd. Alleen zichtbaar voor LVBHB-leden. |
Koophandel |
- |
|
| Motoren: |
| Merk |
Type |
Serienr. |
Bouwjaar |
Nieuw of gereviseerd? |
Jaar geplaatst |
Jaar afgedankt |
| Perkins |
6.354 |
– |
1965 |
Gereviseerd |
1978 |
– |
|
| Verhalen over dit schip: |
| Geschiedenis van de Schavuit |
De 'Schavuit' werd in 1887 op de werf van Bodewes (Martenshoek, Groningen). Het is niet bekend voor wie het schip gebouwd werd. Het was zeker een vooruitstrevende schipper. Een ijzeren schip was een noviteit en de afmetingen waren enorm.
De eerste schipper gebruikte het schip waarschijnlijk voor de vaart op het wad. Waarschijnlijk al in de 19e eeuw wordt het schip eigendom van de familie Seinen. De vracht bestaat voornamelijk uit turf, wat wordt vervoerd van Hoogeveen naar Alphen aan de Rijn. Rond 1909 wordt het schip met 3 meter verlengd tot 24.60 m. Ook wordt de houten roef vervangen door een stalen roef. Aan de gebruikte materialen is af te leiden dat deze conversie werd uitgevoerd door de firma Boot te Alphen aan de Rijn.
Tot ca 1930 wordt er gevaren op de zeilen, maar dan wordt er een ruwolie motor in het schip geplaatst. Het tuig blijft echter op
het schip staan en zeilen blijft mogelijk tot na de 2e wereldoorlog. Dan wordt ook de mast verwijderd, wordt de den verlengd en komt er een stuurhut op het schip. Nadat het schip uit vaart wordt genomen vervalt het tot een erbarmelijke staat. Het lege casco wordt in Groningen gebruikt als opslagplaats voor oude rommel.
Alle waardevolle onderdelen, zoals de lieren en zelfs de schroef worden verkocht. Eind jaren '70 heeft het Groninger Scheepvaartmuseum plannen om het schip aan de collectie toe te voegen. Zo ver zal het echter nooit komen; een week eerder wordt het schip verkocht en weer onder zeil gebracht onder de naam 'Vrouwe Jesje'. Latere eigenaars noemen het schip 'Cui Bono' en 'Schavuit van 't Waterland'. De huidige eigenaar is Joost Geerdink uit Rotterdam.
Het schip is nu de oudste nog varende zeetjalk van Nederland.
Hoewel het schip al in vergaande mate is gerestaureerd, blijft er nog genoeg te doen. Zo ontbreken momenteel nog de kluiver en de kluiverboom (uitgevoerd 2006). Deze verfraaien niet alleen het stoere uiterlijk van een tjalk, maar ze leveren ook een broodnodige bijdrage aan de zeileigenschappen van het schip. Ook zal het schip in de toekomst weer worden voorzien van een houten luikenkap en zal de machinekamer ingang uit het zicht worden gebracht. Ook de ramen in de roef zijn vergroot en van later datum en zullen worden vervangen. |
|
| Bijzonderheden |
|
|
