Primula

Details over het schip Primula, BHS nummer 13953

Algemene gegevens

BHS-nummer Scheepsnaam Type schip Gebouwd van Bouwjaar Werf Plaats van de werf 13953 Primula zeetjalk ijzer in 1906 Rubertus, W. Noord-Willemskanaal, Haren

Gebied en vracht

Oorspronkelijk vaargebied Oorspronkelijk soort vracht Huidige ligplaats 1906-1953 kustvaart naar Scandinavië, Oostzee; vanaf 1953 Nederlandse binnenwateren. Baksteen, hout, divers Amsterdam en omgeving, Zaanstreek en Haarlem

Korte geschiedenis van dit schip

VRACHT In 1906 ging het schip te water voor Hendrik Westers, Groningen; het kreeg de naam Alberdina. In 1914 werd Machiel Jonker uit Groningen schipper-eigenaar, in 1923 volgde verkoop aan Jan Baptisten. Sindsdien heeft het de naam Primula; er werd een nieuw brandmerk ingebeiteld: 664 Z Gron 1928. Al die jaren heeft ze tot 1953 zeilend vracht gevaren, het schip heeft geen motor. In 1953 werd ze ingeschreven als sleepschip in de binnenvaart met als nieuw brandmerk 2826 B Gron 1953. NIEUW GEBRUIK In 1960 is het schip verbouwd tot luxe tjalkjacht onder architectuur van R. Romke de Vries, met speciale adviezen voor de akoestiek van H.H. Mittelberg. Het boeisel is verhoogd, waarbij de vloeiende lijnen van het schip zijn gevolgd, tussen boeisel en dak loopt een bandvenster; voor en achter is de opbouw nog wat extra verhoogd. Opdrachtgever was de familie Van Leer van de Koninklijke Bernard van Leers Vatenfabrieken. Het schip lag in Kortenhoef als concertzaal en onderkomen voor gasten en relaties: de grote middenruimte bevatte een pijporgel en concertvleugel. In 1970 is de Primula overgedragen aan het jeugdwerk: het werd nationaal centrum voor de zeeverkenners, de Zeilschool Scouting Nederland is er gestart (nu in Harderhaven). Sinds 1980 is zeilschool/stichting De Uiterton er gevestigd, met het doel het jeugdwerk van Amsterdam en Amstelveen te bevorderen. Vanaf 2005 is de Primula daarbij wederom een landelijk ontmoetingspunt: vergader- en cursusruimte voor het mobiel erfgoed; er wordt conserveringsadvies gegeven, ook is er het federatiebureau voor restauraties aan varende monumenten gevestigd.

Illustraties:

PRIMULA in de IJssloot – Nieuwe Meer – Amsterdam 24-05-2011 met kustzeiljachtjes ZEEHOND en ZEELEEUW - stichting De Uiterton Gemaakt op/in: 24 mei 2011 ( 14:19:21 uur!) Foto: henk c morel amstelveen. Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster).

Maten

Lengte Breedte Diepgang Holte Tonnage Hoogte mast 25 m 79 cm 4 m 99 cm 0 m 80 cm – – –

Brandmerken:

Gegevens van het kadasternummer (brandmerk) “6586 Gron 1906”

Brandmerk Naam eigenaar (vlgns kadaster) Naam schip (vlgns kadaster) Bijzonderheden 6586 Gron 1906 - - -

Gegevens van het kadasternummer (brandmerk) “644 Z Gron 1928”

Brandmerk Naam eigenaar (vlgns kadaster) Naam schip (vlgns kadaster) Bijzonderheden 644 Z Gron 1928 - - -

Gegevens van het kadasternummer (brandmerk) “2826 B Gron 1953”

Brandmerk Naam eigenaar (vlgns kadaster) Naam schip (vlgns kadaster) Bijzonderheden 2826 B Gron 1953 - - -

Motoren:

Merk Type Serienr. Bouwjaar Nieuw of gereviseerd? Jaar geplaatst Jaar afgedankt geen, nooit gemotoriseerd – – – – – –

Verhalen over dit schip:

PRIMULA zeetjalk; Sbase 677 H.C. MOREL 92,58 ton, 25.79 x 4.99 meter. Het schip is in 1906 op de werf van W. Rubertus aan het Noord Willemskanaal te Haren gebouwd. Onder de namen Alberdina en Primula heeft het gevaren met de schippers Hendrik Westers, Groningen; Machiel Jonker, Groningen; Jan Babtisten, Groningen; Romke de Vries, Den Haag; Oscar van Leer in onder meer de Oostzee, na 1953 in de binnenvaart. De Alberdina is een volwaardig zeeschip. De opdrachtgever was Hendrik Westers en hij voer onder meer op de landen van de Oostzee. Hendrik Westers overleed in Flensburg op 26 juni 1913 en het schip werd publiekelijk bij opbod verkocht. Het schip werd gekocht door Machiel Jonker uit Groningen voor de prijs van ƒ 7.350,-. Toen het in oktober 1923 opnieuw werd verkocht was de prijs ƒ 8000,-. De nieuwe schipper werd Jan Babtisten uit Groningen, die zijn nieuwe aanwinst Primula noemde. Januari 1953 liet Jan Babtisten het schip als zeeschip uitboeken en meteen weer inboeken als binnenvaarder en sleepschip. In 1957 ging het schip over in eigendom van de N.V. Scheepsbouw en Handels onderneming Het Noorden in Groningen. In 1958 en 1959 wisselde de tjalk nog drie keer van eigenaar. De laatste, de architect Romke de Vries uit 's Gravenhage liet de teboekstelling doorhalen wegens verkoop aan een buitenlander: Oscar van Leer, een Amerikaan uit Chicago. Romke de Vries had het schip tot een schitterend woonschip verbouwd in opdracht van de vader van Oscar, de Amstelveense industrieel Bernard van Leer die er samen met zijn vrouw een aantal jaren op heeft gewoond. Daarna heeft Oscar van Leer het nog een tijd als zomerverblijf gebruikt en in 1970 aan Scouting Nederland geschonken. De Primula werd als moederschip en leslokaal bij de scouting zeilschool gebruikt. In 1982 werd de Primula met de bijbehorende lesboten overgenomen door de Stichting De Uiterton die zich tot doel stelt het jeugdwerk van Amstelveen en Amsterdam te stimuleren.