ZEETJALK HORIZON: Een schip met geschiedenis!
1895 - 1947
In 1895 liet schipper Scholten voor eigen rekening een ijzeren zeetjalk bouwen in Veendam, werf onbekend. De tjalk werd 22 meter lang en 5 meter breed, met aan de wind 150 m2 zeil. Het schip, varende vanaf 1901 onder de naam *‘Linquenda’, heeft ruim 39 jaar de turfroute bevaren tussen Nieuw-Amsterdam en Enkhuizen.
In 1947 liet Schipper Scholten voorgoed het anker vallen in Hoorn. De tjalk werd uiteindelijk opgekocht door het echtpaar Jan. J.C. Kraamer en Elsa M. Kraamer-Ferguson. Beide binnenhuisarchitect te Amsterdam. Bij dit echtpaar begon voor de tjalk een nieuwe loopbaan.
*Linquenda staat voor de Latijnse spreuk van de Romeinse dichter/filosoof Horatius (65 – 8 v.C.) en luidt voluit: ‘Linquenda tellus, et domus, et placens uxor’ en betekent: 'Eens moeten wij deze grond, dit huis en de dierbare echtgenote verlaten.'
1947 – 1965
In de zomer van 1949 werd het schip door het echtpaar Kraamer op de werf van de firma Gorter te Hoogezand naar eigen ontwerp verbouwd tot een woon- en werkjacht. Onder het verhoogde achterdek werd een ruim eigenaarsverblijf gerealiseerd, welke tevens werd gebruikt als werkruimte, met een aparte slaap hut. Tevens werd er een 'roef' gerealiseerd met uitzicht over het water. Door het verhoogde achterdek en het plaatsen van een roef ontstond hiertussen een kuip waarin banken werden geplaatst. Vanuit de 'roef' liep men naar beneden waar een eetzaaltje met kombuis was gemaakt met daarachter slaaphutten waar ong. 18 mensen comfortabel konden worden ondergebracht. Het echtpaar had nl. vanaf het begin een tweeledig doel met deze kostbare onderneming. In de 1ste plaats konden zij het schip gebruiken als verplaatsbaar kantoor en woonhuis, door het schip zo dichtbij als mogelijk aan te leggen bij de plaats waar zij op dat moment met een opdracht bezig waren. Het was voor het echtpaar bovenal de bedoeling dat er ook andere mensen konden delen in de vreugde welke het schip hen verschafte. Negen maanden per jaar woonde en werkte het echtpaar Kraamer aan boord van de inmiddels tot 'Horizon' gedoopte tjalk.
De slaaphutten waren uitneembaar en de roef was met enkele simpele handgrepen makkelijk om te bouwen tot een 'podium' waar de heer Kraamer voor een publiek van ong. 50 mensen lezingen kon houden over de binnenhuisarchitectuur. Drie maanden per jaar zwierf de 'Horizon' over de Nederlandse wateren met een 20-tal mensen aan boord, die een onbezorgde vakantie hadden geboekt.
In het jaar 1953 heeft de Horizon gediend als hospitaalschip voor het "Leger des Heils" tijdens de watersnoodramp in Zeeland. Dit is beschreven in een artikel in De Waterkampioen. Het artikel beschrijft de deelname van de Horizon tijdens de watersnoodramp.
In het Pinksterweekend van 1963 zonk de juist geheel voor de zomerverhuur geschilderde en opgeknapte 'Horizon' in de haven van Hoorn.
In juli 1965 werd de tjalk 'Horizon' te koop aan geboden middels een advertentie in De Waterkampioen.
1965 - 1971
In het jaar 1965 kocht de heer Visser de 'Horizon' van een handelaar in Amsterdam, dhr. Göbel. De Horizon lag toen geheel leeg met van voor tot achter een nieuwe multiplexvloer en een stevig rokende Perkins diesel te koop in het Westerdok te Amsterdam. Na aankoop heeft Visser de Horizon aan de Amstel ter hoogte van de IJsbreker gelegd en nog weer later aan de Sarphatikade. Zoon Paul van de heer Visser vertelt: "Mijn vader nam de leiding over zijn kinderschare en tezamen hebben wij met gebruikmaking van veel teakhouten deuren uit sloopschepen (Hendrik Ido Ambacht) het schip ingebouwd. We hebben daar toen met zijn allen op gewoond en 's zomers werd de 'Horizon' ingezet als charterschip om met name middelbare school leerlingen door Nederland en België te varen. Mijn vader was leraar aan een Middelbare School te Amsterdam. We hebben ook nog in de Nieuwe Vaart te Amsterdam en in Muiden gelegen. Mijn vader heeft overigens de tweede mast erop gezet, daarvoor had de Horizon dus één mast. Mijn vader kon de 'Horizon' niet loslaten en heeft een gevelsteen laten maken en deze geplaatst op het huis waar we na de Horizon zijn gaan wonen aan de Lauriergracht 89 te Amsterdam." In 1971 werd de tweemaster verkocht aan Wim Patist op de Kaag.
1971 - 1996
In het jaar 1971 verandert de 'Horizon' dus weer van eigenaar en werd eigendom van De Nederlandse Zeilschool (NZS), Balgerij 1, 2159 LZ te Kaag. Hier deed zij als één van de eerste zeilschepen van Nederland dienst als zeilschool. Eigenaren zijn dan de heer Wim Patist en de heer Neve.
In 1973 werd de 'Horizon' opnieuw ingezet in de chartervaart. Voor zover bekend en gedocumenteerd waren de 'Horizon' en 'De Zwarte Valk' op dat moment de eerste twee charterschepen in Nederland welke volledig waren ingericht voor dit doel. Vanaf dat moment hebben bijzonder veel nationaliteiten op het schip meegevaren. Zo zijn er reisverslagen gevonden van Japanners en Amerikanen. Het schip was vooral geliefd bij de Duitsers. Alle gasten- en logboeken zijn bewaard gebleven.
Leuk om te weten is dat de 'Horizon' is gebruikt als locatie voor het filmen van een bekende Duitse Krimi. Ook is zij samen met de 'De Zwarte Valk' gefotografeerd in de haven van Marken, waar een puzzel van is gemaakt en geproduceerd. Deze puzzel hebben wij in ons bezit (Schmidt Puzzel, 500 teile, 34 x 53 cm)
1996 – 2001
In 1996 kwam de 'Horizon' in het bezit van Gerrit Boonen. Een schipper gepokt en gemazzeld door 30 jaar ervaring bij de Marine. Met Enkhuizen als 'thuishaven' en varend onder de vlag van "De Zeilvaart", werd onder zijn leiding het ruime sop gekozen. Regelmatig voer de 'Horizon' naar de wadden eilanden en zwierf het over het IJsselmeer. Tevens heeft de 'Horizon', naast de verschillende races, waaronder de Beurtveer en Strontrace, in 2000 deelgenomen aan Sail 2000. Schipper Boonen heeft in 2001 definitief besloten om de 'Horizon' te verkopen. Hij had naast de 'Horizon' nog een tjalk in zijn bezit de "Moeke Zorn" en besloot om zijn oude dag te slijten met de zorg van 1 schip in plaats van 2. De ‘Moeke Zorn’ is qua afmetingen iets groter en ruimer opgezet dan de 'Horizon' en was daarom financieel aantrekkelijker om te behouden en nog enkele jaren als charter te gebruiken.
2001 - 2006
In 2001 is de 'Horizon' verkocht aan Johan Griffioen en Rosa Los. zij hebben toen het interieur enigszins aangepast om het schip echt te gaan gebruiken als zijnde een woonschip. De meeste slaaphutten zijn ontdaan van de stapelbedden en wastafels. Het achterschip is een grote slaapkamer geworden met veel kast- en bergruimte. En er is een kleine werkplaats gemaakt in het verlengde van de machinekamer. De roef en de algemene ruimte zijn identiek gebleven. Evenals de kombuis en 1 slaaphut. Er is een badkamer ingericht met aansluiting voor de wasmachine en droger en bergruimte in het vooronder. Helaas hebben Johan en Rosa na al dit harde werken niet lang kunnen genieten van het resultaat. De relatie is verbroken en tot grote spijt hebben ze het schip wat hun erg lief was moeten verkopen. Sindsdien heeft de 'Horizon' te koop gelegen via een vastgoedhandelaar in de haven van de Veenderij te Vinkeveen…
2006 - 2018
Na 1,5 jaar stil en onbewoond te hebben gelegen in de Veenderij te Vinkeveen is de 'Horizon' enigszins aangetast door moeder natuur. Brigit van Wegen en Arjen van Rheenen namen een kijkje en waren meteen verkocht. Onder de schil van afgebladerd verf en roest, zagen zij een stoere tjalk, die na een grote schoonmaak- en schilderbeurt weer zoals vanouds het ruime sop koos. Op Urk onderging het schip een keuring en een grote onderhoudsbeurt. Het echtpaar is geregeld te vinden op de wateren van het Markermeer/IJsselmeer en het Wad en nemen zij deel aan diverse evenementen georganiseerd door de verschillende platbodem- en zeilverenigingen.
In 2010 openden zij een restaurant in de jachthaven van Lelystad Haven waarmee het varen en onderhoud op een laag pitje kwam te staan. In 2012 werd de relatie verbroken. Na 3 jaar van boord te zijn geweest, neemt Brigit in 2015 haar intrek weer op haar schip in Lelystad. Samen met haar zoon houdt ze zich bezig met het achterstallig onderhoud. Wat later vaart zij haar tjalk naar de haven van Spakenburg waar zij toeristen de mogelijkheid biedt om te verblijven aan boord van haar schip. Tjalk Horizon was een B&B geworden. Intussen zijn Brigit en haar zoon aan wal gaan wonen en met een nieuwe drukke baan wordt de zorg voor Horizon en het bestieren van de B&B een te zware taak. Zo besluit zij haar geliefde Grande Dame met pijn in haar hart na 12 jaar in bezit te hebben gehad, te verkopen.
2018 – Heden
Eind oktober 2018 wordt galeriehouder Eric Morren op slag verliefd op de Horizon. Na eerst een tjalk in Harlingen te hebben bekeken die er totaal verwaarloosd bij lag, reed hij zonder enige hoop door naar Spakenburg voor het bezichtigen van de zeetjalk van Brigit. Het was meteen raak: Horizon is het schip van zijn dromen! Het geluk lacht hem toe als blijkt dat in de historische haven van Wijk bij Duurstede (vlakbij zijn huis in Odijk) een plek vrij komt dankzij het vertrek van een tjalk van precies dezelfde afmeting. De grootste zorg - een ligplaats - is geregeld.
Na het rondmaken van de koop wordt Horizon op 2 december 2018 naar haar nieuwe ligplaats gevaren. Met aandacht en toewijding nemen Eric en zijn vrouw Séverine de Horizon direct onder handen. Het achterstallige timmerwerk wordt afgemaakt, de motor-, apparatuur- en bekabeling gecheckt en waar nodig vernieuwd en het interieur wordt naar eigen smaak aangepast. In april 2019 ligt ze enige tijd bij de Museumwerf Vreeswijk waar ze op de kant geschuurd wordt, een dikke laag antifouling krijgt en tot slot geschilderd wordt. Ook vindt de keuring hier plaats, wordt haar gebroken mast vervangen voor een nieuwe zodat ze in haar oude glorie kan worden opgetuigd. In juni 2019 vaart ze als herboren terug naar haar nieuwe thuishaven in Wijk bij Duurstede.
Voor Eric en Séverine is de 'Horizon' een pleziervaartuig waar ze in hun vrije tijd veel op te vinden zijn. Ook laten ze anderen van haar genieten door haar via airbnb aan te bieden als logeerplek. Net als in haar chartertijd vertoeven er dus vele nationaliteiten op het schip. Het verschil is nu dat zij mag relaxen op haar oude dag en wordt vertroeteld en gekoesterd tot en met. Ze hoeft niet meer dag in- dag uit te zwoegen als charterschip, zoals in vroeger tijden. Wel gaan de nieuwe eigenaars natuurlijk met haar op stap zodat ze door liefhebbers bewonderd kan worden. Séverine vertelt: "Vanaf het eerste ogenblik voelden wij dat de Horizon iets speciaals heeft... ze heeft een stoer en positief karakter. Gedurende haar lange leven heeft ze duidelijk zo veel liefde mogen ontvangen van de verschillende eigenaren en heeft ze tegelijkertijd zoveel vreugde en liefde teruggegeven. En dat straalt er op een of andere manier vanaf. Ik heb al menig mensen mogen ontmoeten die warme gevoelens koesteren voor de Horizon: ik heb brieven en foto's mogen ontvangen van opvarenden, van mensen die haar zeilen hesen en zelfs van getrouwde stellen die elkaar vonden tijdens hun zeillessen op de Horizon in de tijd dat ze eigendom was van Wim Patist. De nazaten van Wim Patist verbleven niet lang geleden als "trip down Memory Lane" een lang weekend op hun oude schip en deelden de mooiste herinneringen met mij. Ook Brigitte van Wegen en haar zoon, (de dame van wie wij de Horizon kochten) verbleef een weekend op de Horizon om haar in haar huidige staat terug te zien en herinneringen op te halen aan de tijd dat de Horizon nog haar thuis was. Als ik het dek sta te schrobben word ik regelmatig aangesproken door passanten die haar goed kennen, bijna alsof ze een persoon is! :) Net als de vorige eigenaren zorgen we goed voor haar en maken we mooie herinneringen met deze fiere, kranige en elegante dame. Ze is ons altijd goed gezind en heeft de spreekwoordelijke zeilen in de wind!"
Lees meer over dit bijzondere schip op: https://www.ssrp.nl/stamboek/schepen/horizon-9025
Eigenaren van 1895 tot heden:
1895 – 1947 G.G. Scholten, Medemblik (oorspronkelijke naam: Linquenda)
1947 – 1965 De heer en mevrouw J.C.C. Kraamer-Ferguson, Amsterdam (vernoemd: Horizon)
1965 – 1971 Fam. Visser, Amsterdam (Horizon)
1971 – 1996 W. Patist en J.P. de Neve (Nederlandse Zeilschool NZS), Kaag (Horizon)
1996 – 2001 Gerrit Boonen, Enkhuizen (Horizon)
2001 – 2006 J. Griffioen en R. Los (Horizon)
2006 – 2018 B. van Wegen, Spakenburg (Horizon)
2018 – heden Séverine & Eric Morren, Wijk bij Duurstede (Horizon) |
|
