Algemene gegevens |
BHS-nummer |
Scheepsnaam |
Type schip |
Gebouwd van |
Bouwjaar |
Werf |
Plaats van de werf |
15367 |
Luctor Et Emergo |
Bolschip |
– |
in 1909 |
van Wijk |
Veendam |
|
Gebied en vracht |
Oorspronkelijk vaargebied |
Oorspronkelijk soort vracht |
Huidige ligplaats |
Veengebieden Groningen |
– |
Rotterdam en omgeving, Waterweg en Z-H eilanden |
|
Korte geschiedenis van dit schip |
Het Groninger Bolschip Luctor et Emergo, is een voormalig zeilend bedrijfsvaartuig. Het schip is als woonboot in 1976 door dhr Jacobs voor de sloopprijs aangekocht en, in de daarop volgende 10 jaar, zorgvuldig gerestaureerd tot een zeilend woonschip met historische waarde. Het schip heeft een vaste ligplaats in Rotterdam, Delfshaven
Uit onderzoek in het Scheepskadaster is vastgesteld dat het schip destijds is gebouwd in 1909 door scheepswerf van Wijk in Veendam (Groningen), voor rekening van Albertus Kraster die er turf mee heeft vervoerd van uit de Groningse veengebieden. Daarnaast is het aannemelijk dat hij, zoals in die tijd gebruikelijk was, buiten het turfseizoen ook bieten vervoerde in de campagne voor de Centrale Suiker Maatschappij (CSM) te Vierverlaten in Groningen. Er zijn voldoende aanwijzingen gevonden bij de restauratie om dit te kunnen bevestigen.
Bij Groninger Bolschepen en pramen was het te doen gebruikelijk om een spantafstand aan te houden van ruim 400 mm en de hoogte van het spant te beperken tot hooguit 100 mm. De “Luctor et Emergo” heeft echter een spantafstand van minder dan 300 mm en een hoogte van ca. 280mm. Daarmee is het schip buitengewoon zwaar gebouwd en wellicht ook bedoeld voor zwaardere ladingen: zoals bijvoorbeeld het vervoer van lijnzaad. Dat het schip relatief goed geconserveerd is, zou mogelijk het gevolg kunnen zijn van de olie die uit het vervoer van lijnzaad op het vlak is gekomen. Daarvoor is echter geen bewijs gevonden.
Rond 1900 hadden slechts weinige schepen, naast het zeilen, een mechanische voortstuwing (motor). Als er niet kon worden gezeild, werd het schip dan ook gejaagd. d.w.z. langs de kant voortgetrokken door een paard of door mensen. Schippers van Bolschepen waren niet bepaald gefortuneerd en hadden geen geld voor het huren van een paard. Het waren dan ook doorgaans de vrouw en de oudere kinderen die het schip op de wal op het jaagpad, in het heem, trokken. Het heem is een riem dat over de borst werd gedragen en achterlangs was bevestigd aan de jaaglijn waarmee het schip werd getrokken. Langs sommige binnenlandse kanalen kan men een jaagpad nog terugvinden.
De roef was bij de eerste oplevering van de Luctor et Emergo, half zo lang als in de huidige staat. Bij de restauratie is besloten om de roef te verlengen om het plaatsen van een voortstuwingsmotor mogelijk te maken en het gehele schip geschikt te maken voor permanente bewoning. Het is overigens bekend dat dit soort schepen ooit werden gebouwd of omgebouwd om voor andere doeleinden dienst te doen. Er zijn legio voorbeelden van schepen van deze omvang die werden gebouwd als drijvende winkel voor potten en pannen of als kermischeepje werd ingezet. In het laatste geval werd dan bijvoorbeeld een draaimolen vervoerd.
Eigenaar vanaf 1951, Schipper Steernberg en zijn vrouw kregen drie kinderen die aan boord werden geboren en gehuisvest. In het achteronder sliepen de schipper, zijn vrouw en de kleinste kinderen in de bedstee. Later werden de kinderen gehuisvest onder het mastluik, voor het ruim.
Het schip is in 2010 opnieuw grondig gerestaureerd waarbij de gehele binnenbetimmering is vervangen. Het schip is inmiddels uitgerust met een krachtige generator, een boegschroef, moderne communicatie- en navigatieapparatuur, een nieuwe mast, giek en lopend en staand want. Alle lieren zijn vervangen en tot slot is het schip voorzien van nieuwe zijzwaarden die de zeilkwaliteiten aanzienlijk hebben verbeterd.
Bouwjaar: 1909 Inschrijving schepenkadaster: 269 B Winsch. 1928 |
|
Illustraties: |
|
Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster). |
|
|
Gemaakt op/in: 02-05-2023
Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster). |
|
|
Pinkstersail 2023
Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster). |
|
|
Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster). |
|
|
Oude Maas 2023
Klik op de thumbnail voor een grotere illustratie (opent in een nieuw venster). |
|
Maten |
Lengte |
Breedte |
Diepgang |
Holte |
Tonnage |
Hoogte mast |
19 m 95 cm |
4 m 60 cm |
0 m 80 cm |
– |
57,000 ton |
– |
|
Brandmerken: |
Gegevens van het kadasternummer (brandmerk) “ 269 B WINSCH 1928” |
Brandmerk |
Naam eigenaar (vlgns kadaster) |
Naam schip (vlgns kadaster) |
Bijzonderheden |
269 B WINSCH 1928 |
Geanonimiseerd. Alleen zichtbaar voor LVBHB-leden. |
Luctor Et Emergo |
- |
|
Motoren: |
Merk |
Type |
Serienr. |
Bouwjaar |
Nieuw of gereviseerd? |
Jaar geplaatst |
Jaar afgedankt |
Mercedes |
OM616 |
– |
1986 |
– |
– |
– |
|
Bijzonderheden |
Uit onderzoek in het Scheepskadaster is vastgesteld dat het schip destijds is gebouwd in 1909 door scheepswerf van Wijk in Veendam (Groningen), voor rekening van Johannes Steernberg die er turf mee heeft vervoerd van uit de Groningse veengebieden. Schipper Steernberg en zijn vrouw kregen drie kinderen die aan boord werden geboren en gehuisvest. In het achteronder sliepen de schipper, zijn vrouw en de kleinste kinderen in de bedstee. Later werden de kinderen gehuisvest onder het mastluik, v??rin het ruim. Het schip is in 2010 opnieuw grondig gerestaureerd waarbij de gehele binnenbetimmering is vervangen. Het schip is inmiddels uitgerust met een krachtige generator, een boegschroef, moderne communicatie- en navigatieapparatuur, een nieuwe mast, giek en lopend en staand want. Alle lieren zijn vervangen en tot slot is het schip voorzien van nieuwe zijzwaarden die de zeilkwaliteiten aanzienlijk hebben verbeterdhttps://www.platbodem-luctoretemergo.nl/geschiedenis/ |
|